Mehmet Salih KÖSE

Tarih: 15.07.2025 13:11 Güncelleme: 15.07.2025 13:11

ATATÜRK VE HORON

Her devrin önemli olayları vardır. Bu olaylar kimine göre önemlidir, kimlere göre de önemsiz. Bazı insanlar gördüklerini ve yaşadıklarını yazar veya sözel olarak anlatır; bu yaşanmış olaylar günümüze kadar gelir.


KÖŞE BUCAK

Mehmet Salih KÖSE

Eğitim Uzmanı

Geçmiş yılların not tutucuları, tarihçileri önemsedikleri olayları kaleme alırlar. Bu arada görmedikleri, içlerine sığmayan olayları da yazmazlar. Belki de o olay gönül coşkusu vermemiştir yazan kişiye. Böylece yıllar içinde kaybolur gider bazı yaşanmışlıklar.

Aslında yazmak ıslak imza atmaktır.

İnsanın üzerinde iz bırakan olayları, gördüklerini, yaşadıklarını yazıya geçirmek tarihsel bir görevdir.

Ben de bu bağlamda tarihi bir görevi yapıyorum buradan.

Atatürk ve Trabzon Horonu üzerine.

Yıl 1936 veya 1937. Dünya Halk Oyunları Gösterisi İstanbul’da yapılmıştır. Bu bir yarışmadır. Trabzon’u temsilen de Akçaabat Horon Ekibi bu yarışmaya katılmıştır. Yarışmada güzel bir gösteri yaparak Dünya Halk Oyunları Birinciliği unvanını almışlar.

 Bu yarışmaya katılan Akçaabat Horon Ekibi'nin davulcusu Akçaabat Korucu Köyü'nden Mustafa Çavuş'un oğlu davulcu Ethem, zurnacıları ise Ahmet Yılmaz (Filiz Ahmet) ve Mehmet Gedikli (Lahana Kurdu)’dir. Bu çalgıcılar daha sonra yerlerine o bölgeden davulcu Ahmet Çavuş (Ahmet Ergül) ve zurnacı Emin Çolak ile kardeşi davulcu Yusuf Çolak'ı yetiştirmişlerdir.

Aslında horonun köklerini bu vadide aramak gerekir. Bu bölge insanı da Oğuz Boyu’ndan saf Türk Çepnilerdir. Bu da bize horonun Orta Asya kökenli bir oyun olduğunu gösterir.

O yarışmaya katılan ekip içinde Kavaklı (Ahanda, Franguli)’dan Süvari Mustafa ve Çalaplardan (Orta Mahalle başı, Lazlar Mevkii), Güneyköy ve Zera (Çamlıdere) köylerinden genç horoncular vardır.

Yarışma sona erer. Dereceler açıklanır. Ödül sırası gelir.  Ödüller sonrası resmi Akçaabat Horon ekibi ile siviller horon oynamaya başlar. Bu törende onur konuğu Mustafa Kemal Atatürk'tür. Bir müddet bu oyunu seyreder. Oyunun ''sıksaray '' bölümüne geçilince, Atatürk dayanamaz bu ekibin içine katılır. İki tur oyuna ayak uydurmaya çalışır. Sonra yorulur kenara çekilir. İşte oradan Atatürk Akçaabat Ekibine “Trabzon Uşakları, size helal olsun, size helal olsun” der ve gönülden alkışlar. Bu övgü horon oynayan ekibi daha coşkulu oynamaya iter ve oyun sonunda Trabzon Uşakları da Gazi Atatürk'ün önüne gelir selam verip, diz çökerler.

 Bu olayı anlatan rahmetli Filiz Ahmet'tir.

Atatürk sadece Zeybek oynamamış, o gün Horona da ayak uydurmuştur. Bu Trabzon için güzel bir anıdır. Hoş sözlerdir. Bu sözler benzer sözler daha önce Samsun’a ayak basınca dökülmüştü dudaklarından.

Horon, zaman içinde daha da gelişti. Tüm Karadeniz coğrafyasına yayıldı. Rahmet olsun ruhuna Gazimizin ve o gün o güzel oyunu oynayan insanlarımızın, onlara eşlik eden müzisyenlerin.

Teşekkürler size Trabzon Uşakları. Helal olsun Trabzon Uşakları.