TRABZON (AA) - DUYĞU AVUNDUK - Dünyada nesli tükenme tehlikesindeki türler arasında yer alan mersin balığının korunması, doğal stokların desteklenmesi ve ticari üretiminin yaygınlaşması amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı Trabzon Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsünce (SUMAE) 25 yıldır AR-GE çalışmaları yapılıyor.

"Karadeniz'in biyolojik hazinesi" olarak değerlendirilen mersin balığının gelecek nesillere de aktarılmasına yönelik enstitüde yıllar içerisinde birçok proje yürütüldü.

Bu yıl ise "Karadeniz'de Mersin Balıkları Stoklarının Korunması ve Ticari Yetiştiriciliğinin Araştırılması Projesi" hayata geçirildi.

Enstitüde boyları yaklaşık 2 metreye, ağırlıkları ise 80 kilograma kadar ulaşabilen "Mersin Morinası", "Karaca Mersini" ve "Sivri Burun Mersin" adlı üç türün üretimi yaklaşık 20 havuzda yapılıyor.

Proje kapsamında, damızlık balıklardan farklı yıllarda elde edilecek 6 bin yavrunun markalandıktan sonra Kızılırmak, Yeşilırmak ve Sakarya nehirlerinde belirlenen istasyonlardan suya bırakılması hedefleniyor.

Balıkçılık Teknolojisi Mühendisi, proje lideri Hasan Ergün, AA muhabirine, 2000'den beri enstitüde mersin balığı üzerinde çalıştıklarını söyledi.

Ergün, Türkiye'de Karaca Mersini türünden ilk yavru alımını 2006'da SUMAE'nin gerçekleştirdiğini belirterek, yavruları damızlık stoklarında kullanmak için sakladıklarını, eldeki stokun bir kısmının onlardan oluştuğunu anlattı.

Ergün, bu yıl başlattıkları "Karadeniz'de Mersin Balıkları Stoklarının Korunması ve Ticari Yetiştiriciliğinin Araştırılması Projesi"ni 2029'da tamamlamayı planladıklarını ifade ederek, Karadeniz'deki mersin balığı stokunun zenginleştirilmesi ve ticari yetiştiriciliğin yaygınlaştırılmasını hedeflediklerini kaydetti.

SUMAE tarafından akademisyenler ve özel sektör işbirliğiyle hazırlanan projede 28 kişinin görev aldığını dile getiren Ergün, Karadeniz'e ait üç türden yavru alıp, 200 gram ağırlığına ulaştığında markalama işlemini yapacaklarını belirtti.

- Balık türünün 3'ünün nesli tükendi

Karadeniz'de geçmiş yıllarda 5 tür mersin balığı bulunduğunu ancak bunlardan 2'sinin neslinin tükendiğine dikkati çeken Ergün, şunları kaydetti:

"Mevcut sularımızda 3 tür mersin balığı var. Bunlar Mersin Morinası, Karaca Mersini ve Sivri Burun Mersin. Elimizde bulunan Karaca Mersini'nden damızlık stok zaten kısıtlı, bunlar doğadan geliyor. Onları da balıkçılar yakalayıp bize haber verirse elde edebiliyoruz. Morina Mersini'nin olgunluk yaşı 16-18 olduğu için bunlardan henüz yavru alma imkanı elde edemedik ama Karaca Mersini ve Sivri Burun Mersin'den yavru alımımız devam ediyor."

Ergün, mersin balığının doğal stoklarında yaygınlık gösterdikleri nehirlerde yumurtlama alanlarını belirleyerek 6 bin yavru bırakacaklarını ifade ederek, "Amacımız nesli tükenmekte olan balık türünün stoklarını artırmaktır." dedi.

Ergün, daha önceki projeler kapsamında markalayıp denize bıraktıkları 250 mersin balığının iç sularda ve Bulgaristan ile Gürcistan'da yakalanarak kendilerine ulaştırıldığını belirtti.

Mersin balığının havyarından etine kadar dünyada çok önemli bir yere sahip olduğunun altını çizen Ergün, avlanması, tüketilmesi ve satılması yasak olan bu balık türlerini yakalayan balıkçılardan SUMAE ile irtibata geçmelerini talep etti.

Enstitüde 25 yılda yürütülen projeler kapsamında Karaca ve Sivri Burun türlerinden elde edilen 20 bin balığın yetiştirilmesi için özel çiftliklere verildiğini belirten Ergün, bunların takiplerini de yaptıklarını sözlerine ekledi.